Boretti Teofil

Działo się w Warszawie w Parafij Świętego Aleksandra dnia Dziewiętnastego Marca Tysiąc osiemset trzydziestego czwartego roku o godzinie piątej wieczorem Stawili się Felix Boretti JEGO Cesarsko-Królewskiej Mości Budowniczy, tu w Warszawie w Łazienkach Królewskich pod liczbą dwa tysiące dziewięćset osimdziesiąt siedem litera A zamieszkały lat trzydzieści siedm mający w Obecności Świadków Ludwika Sztek Referenta Prawnego Komisyi Województwa Mazowieckiego lat dwadzieścia siedm tudzież Ignacego Gawareckiego Urzędnika tejże Komisyi lat trzydzieści dwa mających, Obywateli tu w Warszawie zamieszkałych i okazał Nam Dziecię Płci Męzkiej urodzone tu w Warszawie w domu zamieszkania iego dnia szóstego zeszłego miesiąca roku bieżącego o godzinie piątej z rana z iego Małżonki Anny z Hauszyldów lat trzydzieści mającej. Dziecięciu temu na Chrzcie Świętym przez Nas niżej podpisanego w dniu dzisiejszym odbytym nadane zostały imiona Teofil Józef, a Rodzicami iego Chrzestnymi byli wyżej wspomniany Ludwik Sztek i Barbara Hauszyld Obywatelka, Wstępującymi zaś Ignacy Gawarecki i Franciszka Roztropowicz Obywatelka. Meldunek opóźniony dla sabości Matki. Akt ten Stawającym i świadkom przeczytany, został podpisany.

(-) Za Proboszcza Xiądz Mateusz Naruszewicz Wikariusz

Parafij Św. Aleksandra

(-) Felix Boretti (-) Ludwik Sztek (-) Ignacy Gawarecki

Teofil odstapił od tradycji profesjonalnych rodu, choć nie tak znowu daleko padło jabłko od jabłoni. Pozostał w kręgu spraw sztuki, stając się jednym z pierwszych wybitnych fotografików Warszawy.

Wykształcenie zawodowe zdobył u swego wuja Karola Adolfa Beyera, bez wątpienia najwybitniejszego fotografa Warszawskiego XIX w.

W jego pracowni rozpoczął prace mająć lat 18, w roku 1852.

W pięć lat później otworzył własną pracownie fotograficzna przenoszoną ją kilkukrotnie. Najpierw w latach 1857-1864 na ulicę Senatorską nr 463 (polic. 12) w domu Łagiewnickich przy placu Teatralnym.

Następnie po uzyskaniu koncesji 29 września 1864 roku na ulicę Marszałkowską 1403a (polic. 58) w kamienicy Nowodworskich, gdzie prowadził ją do 1870 roku.

W 1870 roku za przeniesienie bez zezwolenia zakładu na ulicę Rymarską 6 stanął przed sądem i we wrześniu 1872 roku dostał wyrok.

Od ok. 1871 roku przenosi się na ulicę Rymarską 471e (polic. 4), a jeszcze tego samego roku ostatecznie na ulicę Długą nr 20/26, w którym to miejscu prowadził do "emerytury".

Niektóre źródła podają, że od sierpnia 1857 roku prowadził także w Lublinie jako kierownik filię zakładu Karola Beyera, lecz nie wiadomo jak długo.

Wykonywał głównie portrety, a także widoki Warszawy. Na fotogramach Teofila przechował się obraz miasta drugiej połowy XIX wieku.

Swoistą ironią losu przetrwały do naszych czasów łatwo zniszczalne kartoniki, podczas gdy równocześnie zniknęły z powierzchni ziemi mury solidnych budowli, wzniesionych przez jego dziadka, ojca i brata.

W z górą sto lat później dwa zdjęcia Teofila Borettiego znalazły się na Wystawie Starej Fotografii Polskiej w Nowym Jorku, a następnie w warszawskiej Zachęcie.

Pogrzeb Teofila odbył sie 22 grudnia 1910 roku (czwartek), z Kościoła Przemienienia Pańskiego w Warszawie.

Aleksander Karoli zamieścił w miesięczniku "Fotograf Warszawski" nr 12 z 1910 r. wspomnienia pośmiertne, w których między innymi czytamy - " Śp. Boretti, unikający reklam, zamknięty z zamiłowaniem w uczciwej i spokojnej pracy, znanym był w szerokich kołach naszego miasta, jako człowiek nieskazitelnej prawości, wzór koleżeństwa i bezinteresowności konkurencyjnej."

- w 1856 roku mieszkał w Warszawie pod liczbą 1359, było to dom własności Karola

Beyera przy ulicy Wareckiej w Cyrkule X - info z aktu ślubu Karola Beyera z Joanną

Zofią Hauszyld młodszą siostrą jego matki.

Oryginalny Akt Zgonu: pierwopis Kościelny wtóropis ASC

Rok 1910, 21 grudnia (środa)

Kościół Parafialny pw. Przemienienia Pańskiego w Warszawie

Księga Zgonów, Tom z roku 1910, strona 178 (249), numer aktu 104

Działo sie w Warszawie w Parafii Przemienienia Pańskiego ósmego / dwudziestego pierwszego Grudnia tysiąc dziewięćset dziesiatego roku o godzinie jedenastej przed południem. Stawili się Stefan Oyrzanowski czterdzieści lat i Andrzej Kondracki trzydzieści sześć lat mający, pierwszy kupiec, drugi służący, zamieszkali w Warszawie przy ulicy Senatorskiej pod numerem trzydziestym pierwszym i oświadczyli iż w dnia szóstego / dziewiętnastego grudnia bieżącego roku o godzinie jedenastej wieczorem zmarł Teofil Boretti żonaty własciciel zakładu fotograficznego, siedemdzieśiąt pięć lat mający, zamieszkały w Warszawie przy ulicy Długiej pod numerem pięćset pięćdziesiąt jeden, rodem z Warszawy, syn Feliksa i Anny z Hauszyldów małżonów. Pozostawił po sobie owdowiałą żonę Izabelę z Krzystofów. Po przekonaniu się naocznie o zeyściu Teofila Borettego, akt ten przeczytany został, pierwszy świadek z nami podpisał, drugi świadek niepiśmienny.

(-) Xsiądz nieczytelnie

(-) Stefan Oyrzanowski

Nekrolog: ^[1]

Przypisy:

[1]- Nekrolog w „Kurierze Warszawskim” nr 352/1910 z dnia 21 grudnia,

(Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, CRISPA)

Źródła:

- Archiwum Państwowe m. st. Warszawy,

- Olgierd Budrewicz: Sagi warszawskie, Warszawa 1967,

- Jacek Strzałkowski: Słownik Fotografów, Łódź 2009,